ZONGORA (BG/RO/EL/BE)
De Brusselse violist Nicolas Hauzeur specialiseert zich al sinds de jaren 90 in muziek uit Roemenië en Bulgarije. De Balkan dus. In 2006 richtte hij Zongora op. In hun beginperiode was dit een los/vast collectief, een soort ontmoetingspunt van muzikanten, die naar hartelust experimenteerden. Het ging er vaak heel plezant aan toe en dankzij wervelende marathonconcerten verwierf Zongora een eigen (grote) aanhang in het Brusselse live-circuit. Maar sinds 2010 heeft de groep een vaste bezetting met viool, gitaar, klarinet, percussie en accordeon. Vier van de vijf muzikanten wonen tegenwoordig in Brussel. De vijfde, klarinettist en zanger Mladen Mladenov, woont nog steeds in Bulgarije, waar hij als solist/virtuoos volop werk heeft in tal van projecten. En zijn er concerten met Zongora, dan vliegt hij in amper 2 uur van Boekarest naar Brussel. Hij is één van de blikvangers op het podium. Een andere is de Griekse meester accordeonist Dimos Vouioukas, met een verleden bij (de beroemde) Nena Venetsanou en zelfs (de nog beroemdere) Nana Mouskouri. Die doet het omgekeerd. Hij heeft nog zijn eigen orkest in Griekenland en als er daar concerten zijn, dan vliegt hij gewoon over van Brussel naar Athene. Derde centrale figuur is violist Nicolas Hauzeur zelf, die les volgde bij o.a. Tcha Limberger. Tcha is de zoon van Vivi en de kleinzoon van Piotto Limberger, welbekend van de (volgens Wikipedia legendarische jazz manouche band) de Piotto’s (met basis in het Meetjesland). (Een weetje, nog eens tussen haakjes, Tcha stond in 1990 als 9-jarige al solo op het N9-podium, de allerjongste muzikant ooit. Tegenwoordig reist hij de wereld rond met zijn Budapest Gipsy Orchestra). De Belgische gitarist Benjamin Clement en de Roemeense percussionst Niki Alexandrov vullen aan en hebben een meer ondersteunende rol. Vorig jaar verscheen Doverie, een eerste cd van Zongora. Die laat horen dat Zongora er in slaagt de lyrische muziek uit Roemenië te combineren met de hectische Bulgaarse ritmes. Het repertoire is origineel en reikt verder dan de gekende dansmuziek uit de Balkan. De combinatie klarinet/viool verrast en zanger Mladen blijkt te beschikken over een mooie, melancholische stem. Zongora was recent mee te maken tijdens het meest prestigieuze Balkan festival van het land, Balkan Trafik in Bozar/Brussel. Ze deelden er de affiche met o.a. Amsterdam Klezmer Band (zie verder), die er dezelfde dag optraden. Hun muziek is nu eens intimistisch, dan weer uitgelaten en dansbaar, maar altijd meeslepend. En wie goed genoeg is voor het Paleis voor Schone Kunsten, is dat ook voor HIHP.
AMSTERDAM KLEZMER BAND (NL)
Op 19 januari 2012 vierde Amsterdam Klezmer Band zijn vijftienjarig bestaan met een 1.000e concert in een uitverkocht Paradiso in Amsterdam en de release van een nieuw live-album Mokum. Ja, zoals in het eeuwenoude kinderliedje ‘Brand in Mokum’, Mokum is de Jiddische (bij-)naam van Amsterdam. Mokum is al de elfde cd van deze actieve bende, er zijn er wel maar zes meer verkrijgbaar. Opmerkelijk hierbij is dat hun 3e plaat Limonchiki (2001) uitkwam op het New Yorkse Knitting Factory-label en dat een volgende plaat Katakofti (2003) een samenwerking betrof met de Turkse Galata Gipsy Band. Deze plaat verscheen op het grote Turkse Kalan Müzik, dat ondertussen meer dan 400 platen uitbracht. Amsterdam Klezmer Band’s reputatie is natuurlijk het grootst in hun thuisland met concerten in zowat alle clubs, maar ook in het wereldberoemde Amsterdamse Concertgebouw en festivals als Oerol, Noorderslag en het erg grote Lowlands. Daarnaast toerde de zevenkoppige groep ook in zowat heel Europa, 3x in Turkije en traden ze op in Moskou, New York, Hong Kong en Canada. Waar de groep in zijn beginjaren nog gretig putte uit het traditionele klezmerrepertoire, doen ze dat nu minder en zijn quasi al hun nummers eigen composities. Klezmer blijft hun belangrijkste inspiratiebron, maar ze mixen die nu ook met allerhande invloeden (vooral uit de Balkan, maar ook met snuifjes jazz, funk en ska). Klezmerpuristen nemen hen dat wat kwalijk, maar trompettist Gijs Levelt zegt hierover: “dat is net wat de oude Klezmorim ook deden, ze integreerden de hits van toen even goed in hun muziek”. Met zanger Alec Kopyt heeft AKB een sterke troef in huis. Hij is afkomstig uit Odessa en belandde halverwege de jaren 80 in Amsterdam. Lezers met een goed geheugen herinneren zich misschien nog het duo Children of Lt. Schmidt dat in ’92 zeer hilarisch in N9 optrad. Kopyt was één van die twee en we verheugen ons op een terugzien na twintig jaar. Uiteraard is hun muziek vooral zeer dansbaar, maar AKB weet ook te temporiseren met gevoelige en tragere nummers. Met hun vorige studio-cd Katla (2011) wonnen ze in Duitsland de German Phonographic Critics Prize, maar dat is al oud nieuws. Want de Mokum-tournee voert hen dit jaar langs 40 podia, waaronder ook voor een tweede keer het Szigetfestival in Budapest, het grootste festival van Europa. We keken het na, dat start op 6 augustus, amper 4 dagen na deze 2e. Wedden dat hun valiezen dan al klaar staan?
